›
De bouw van de Gaasperdammertunnel is nog niet gestart, maar het ontwerp voor de herinrichting van de omgeving ligt al klaar. Samen met de dienst Ruimtelijke Ordening (DRO) van gemeente Amsterdam werkte Rijkswaterstaat afgelopen maanden aan het groeninrichtingsplan. Hierin staan specificaties voor de aanleg van het landschap rond de A9 Gaasperdammerweg en -tunnel. Ruwan Aluvihare, landschapsarchitect bij de DRO vertelt hoe het plan tot stand kwam.
Aanwijzingen geven
“De aannemer die de tunnel en het park gaat aanleggen moet natuurlijk weten wat Rijkswaterstaat van hem verwacht”, vertelt Aluvihare. “We geven daarvoor aanwijzingen met het groeninrichtingsplan. Omdat DRO de stad en buurt goed kent, waren we de aangewezen partner om dit plan te helpen opstellen.” Volgens Aluvihare heeft hij als ontwerper van groeninrichting niet alle vrijheid. “Rijkswaterstaat heeft bepaalde eisen en we hebben een budget meegekregen. Bovendien moet het ontwerp passen bij de wensen van omwonenden. Het project ligt immers midden in een woonwijk.”
Toekomst visualiseren
Het ontwerp van Aluvihare startte met een ruimtelijke analyse. “Daarvoor ging ik samen met het ontwerpteam naar de Gaasperdammerweg. Daar probeerden we ons voor te stellen hoe het eruitziet als de tunnel er straks is en belangrijke infrastructuur, zoals bruggen, is aangelegd. Hoe ver komt het tunneldak bijvoorbeeld boven het maaiveld uit en hoe sluit de ruimte op en naast het dak aan op bestaande netwerken en hoe liggen de omringende wijken ten opzichte van het park? Daarna is het simpel gezegd een kwestie van schetsen en ontwerpen.”
Helling Gaasperdammerpark
Geen aangeharkte rozentuin
Op basis van alle verzamelde informatie maakte Aluvihare 4 ontwerpen. “Die voldeden allemaal aan de wens om een natuurlijke omgeving te maken. Dus geen aangeharkte rozentuin. Zo’n ontwerp paste ook niet binnen het budget dat we hadden meegekregen van Rijkswaterstaat.” De ontwerpen legde de DRO tijdens 3 sessies voor aan bewoners en bewonersorganisaties en daarna aan de wethouder van stadsdeel Zuidoost. Tussen de sessies door paste Aluvihare de ontwerpen aan, zo ontstond stap-voor-stap het definitieve ontwerp.
Eetbaar landschap
“Een belangrijk element in het ontwerp is dat fietsers straks zien dat ze op het dak van een tunnel fietsen. Ik vond het namelijk zonde om zo’n dure tunnel helemaal onder aarde te verstoppen. Daarnaast leek het me mooi als mensen straks op de rand van het tunneldak kunnen zitten. Dat idee heeft ook een plek gekregen in het ontwerp.” Bewoners gaven in de sessies onder meer aan dat ze een eetbaar landschap wilden. Aluvihare: “Daarom krijgt het park fruitbomen en struiken, maar we hebben in eerdere ontwerpen ook nagedacht over kassen of volkstuinen.”
Kaart groeninrichtingsplan A9 Gaasperdammerweg – klik voor een grote versie (PDF)
Innovatief aanleggen
De aannemer die straks de tunnel en het park mag aanleggen, gebruikt het groeninrichtingsplan als basis, maar moet de technische details zelf verder invullen. “We hebben het bewust niet helemaal dichtgetimmerd”, vertelt Aluvihare. “Met boom- en grondspecialisten hebben we bijvoorbeeld wel al aangegeven welke bomen er moeten komen en welke grondsamenstelling daarvoor nodig is. Maar de aannemer mag zelf nog keuzes maken, bijvoorbeeld over de afwatering van het dak. Zo geven we ze de ruimte om binnen onze kaders te zoeken naar slimme, innovatieve oplossingen om de tunnel, het park en de omgeving in te richten.”
