‘Wat zijn toch al die witte flapjes in het zand?’ Wie de voorbije maanden over de A6 of A1 reed, zag zandvlaktes vol met rechtopstaande flapjes. Meten ze iets op of zijn het kleine heipalen? We vroegen het Wiegert Dijkkamp, projectleider bij aannemingsbedrijf Cofra.
Verticale drainage
Via de Hogering langs het Zilverstrand en vanaf de Vecht tot knooppunt Diemen liggen zo’n 200 voetbalvelden aan zandvlakte, de toekomstige trajecten van de A6 en de A1. Maar voordat een snelweg met zoveel dagelijks verkeer wordt verlegd, is er een stevige ondergrond nodig. Dijkkamp: ‘En daarvoor zijn de witte flapjes: het zijn de uiteinden van de verticale drainage, een systeem om de bodem versneld te laten ‘inklinken’. Zo zijn alle werkzaamheden sneller klaar: een tijdswinst van jaren.’
Grond is een spons
‘Tussen Schiphol, Amsterdam en Almere bouwen we in een delta-gebied met slappe ondergrond. Langs het hele traject bestaat de bodem uit veelal zacht veen en klei. En daar kun je niet zomaar een snelweg op leggen,’ legt Dijkkamp uit. ‘De grond moet worden opgehoogd met zand en vervolgens inklinken om de bodem stevig te maken voor het gewicht dat het in de toekomst moet dragen. Het grondwater bepaalt hoe snel de ondergrond stevig wordt; want zolang het water er zit, zakt de grond niet. Verticale drainage helpt bij het afvoeren van al dat water. De ondergrond is namelijk net als een doorweekte spons in een waterdichte bak. Omdat je water niet kunt samendrukken, kun je de spons op een gegeven moment niet verder induwen. Steek er buisjes in en het water vindt een uitweg naar boven. Zo kan de ondergrond verder inklinken.’
7,5 miljoen meter drain
De verticale drainage tussen Schiphol en Almere is een van de grootste projecten die Dijkkamp geleid heeft. ‘In 1,5 jaar tijd gaan er zo’n 1,2 miljoen drains de grond in. Onze kranen maken per dag 1.500 gaten en plaatsen drains met een gemiddelde lengte van 6 meter, waarmee het totaal komt op 7,5 miljoen meter. Daarom werken we soms wel met 10 kranen tegelijkertijd. Het uiteinde van die drains steken dan boven het zand uit, dat zijn de witte flapjes die weggebruikers kunnen zien.’ Al met al levert dit de werkzaamheden voor de A6 en de A1 een tijdwinst op van jaren. ‘Nu kunnen we na ongeveer 1 jaar in plaats van over meerdere jaren voldoen aan de eisen voor het inklinken, de zogenaamde restzetting, en kun je dus sneller starten met de aanleg van de weg.’