›
‘De bouwwerken in de A1/A6 ontwierpen we zo dat zowel voor de automobilist als voor de omgeving een rustig beeld ontstaat, waarin het landschap overheerst’, vertelt Michel Heesen van architectenbureau Zwarts & Jansma. In een serie verhalen vertelt hij over de uitgangspunten in het ontwerp van de nieuwe viaducten, fietstunnels, bruggen en knooppunten in de A1/A6. In deze derde aflevering vertelt hij over de fietsroutes in het project.
Minder steile en groenere fietsroutes
‘Eerst hebben we de fietsroutes zelf verbeterd’, vertelt Heesen. ‘Bij het Diemerbos bijvoorbeeld, hebben we het ontwerp van de toerit naar de bestaande fietstunnel onder de A9 minder steil gemaakt. Dat is niet alleen comfortabeler fietsen, het zorgt er ook voor dat je bij het naar binnen fietsen zicht hebt op het einde van de tunnel. Dat maakt de tunnel veiliger. Eenmaal uit de tunnel fiets je tussen water en riet naar een viaduct met een extra grote overspanning, zodat je er goed onderdoor kunt kijken. Ook tussen de Hollandse brug en het Googviaduct hebben we de route aangepast. Daardoor fiets je straks langs het groene talud van de spoorlijn in plaats van tussen de A6 en de busbaan.’
Ontwerp Guilmetpad onder de A6 bij Almere.
Landschappelijke en stedelijke fietstunnels
In het ontwerp van de fietstunnels heeft Zwarts & Jansma onderscheid gemaakt tussen 2 typen tunnels: landschappelijke tunnels bij het Diemerbos en stedelijke tunnels in Almere. ‘Een fietstunnel in de stad vergt een ander ontwerp dan een tunneltje bij het bos’, vertelt Heesen. ‘Een fietspad met een ecozone erlangs, is in de stad bijvoorbeeld een lastige combinatie. Fietsers houden van een goed verlichte tunnel, kikkers en kleine zoogdieren juist van een bijna donkere tunnel.’ Heesen zag elders in Nederland eens een tunneltje waarvan de ecozone werd gebruikt als hondenuitlaatplaats. ‘Moet je nagaan hoe het ruikt in zo’n fietstunnel. Bij de toeleidende boomstronken zetten mensen hun grof vuil neer omdat er toch al rommel leek te liggen.’ Bij Almere zijn aparte ecopassages aangelegd, bij het Diemerbos zijn ze gecombineerd met een ecozone. ‘In de fietstunnels bij het Diemerbos is een combinatie met ecologie eenvoudiger: wanneer je uit het donkere bos komt, is het ook voor de fietser niet fijn om ineens door een hel verlichte tunnel te fietsen.’
Tegelmozaïeken Diemerbos
De wanden van de fietstunnels staan schuin achterover. ‘Zo krijgen fietsers het gevoel dat de tunnel ruimer en lichter is.’ De tunnelwanden krijgen een tegelmozaïek van witte, grijze, groene en zwarte tegeltjes. ‘Het voordeel van een tegelmozaïek is dat dit minder gevoelig is voor graffiti dan een egaal wit vlak. Bovendien verkleuren tegels niet en zijn ze goed te reinigen.’
Scherp contrast tussen binnen en buiten in Almere
‘Ook in het ontwerp van de fietstunnels bij Almere hebben we de wanden schuin achterover gezet’, vertelt Heesen. ‘Deze tunnels liggen lager dan het grondwater en hebben daarom waterkerende betonnen wanden langs de toeritten. We hebben een scherp contrast gemaakt tussen de toerit en de tunnel zelf, tussen binnen en buiten. De wanden langs de toerit zijn donker en ruw en verbeelden daarmee het doorsnijden van de grond. De wanden binnen in de tunnel zijn juist glad en fel wit geschilderd en voorzien van mooi vlak in de wand geplaatste verlichting. Door het contrast tussen binnen en buiten lijkt de tunnel korter dan wanneer we één lange wand zouden maken. Tussen de rijbanen van de snelweg, in het plafond van de tunnels, hebben ruimte open gehouden waardoor daglicht toetreedt. De randen van deze plafonds zijn afgeschuind voor extra lichttoetreding.’
Verder in deze serie verhalen:
1. Introductie op traject A1/A6: ‘De ontwerpen dragen bij aan een rustig beeld’
2. Knooppunt Muiderberg en spoorbrug: ‘We helpen automobilisten met kiezen’
3. Fietstunnels kruisen de snelweg : ‘Lichte fietsroutes, die passen in de omgeving’
4. Ruim 30 viaducten : ‘De verschillende viaducten vormen samen één familie’
5. Tweede Hollandse Brug: ‘Moderne versie van de bestaande Hollandse Brug’
6. Knooppunt Diemen Oostzijde: ‘Een betonnen tafel met een laken van asfalt’
7. Brug over het Amsterdam-Rijnkanaal: ‘Nieuwe brug is ondergeschikt gemaakt’
8. Aquaduct Muiden: ‘Aquaduct Vechtzicht respecteert het uitzicht op omgeving’
