‘De bouwwerken in de A1/A6 ontwierpen we zo dat er voor de automobilist en de omgeving een rustig beeld is. Het landschap overheerst’, vertelt Michel Heesen van architectenbureau Zwarts & Jansma. In een serie van 8 verhalen vertelt hij over de uitgangspunten in het ontwerp van de nieuwe viaducten, fietstunnels, bruggen en knooppunten in de A1/A6. In aflevering 2: knooppunt Muiderberg.
Duidelijke oriëntatiepunten
‘In een knooppunt is het belangrijk dat je je goed kunt oriënteren’, vertelt Heesen. ‘In knooppunt Muiderberg komen veel verschillende rijbanen bij elkaar op een relatief klein oppervlak. Dat leidt tot een ingewikkeldere spaghetti van wegen dan in een traditioneel klaverblad. Om het wegbeeld niet nóg drukker te maken, hebben we gekozen voor een samenhangende reeks viaducten rondom één duidelijk oriëntatiepunt: de nieuwe spoorbrug. Daarnaast helpen we mensen om zich te oriënteren door zo nu en dan, tussen de bomen door, een doorkijkje te bieden op het landschap, bijvoorbeeld op het Naardermeer.’
Een spoorbrug in de kleur van de lucht
‘De spoorbrug in het knooppunt is de grootste spoorbrug zonder steunpunten in Nederland’, vertelt Heesen. ‘Met hoogwaardig staal kun je een relatief slanke brug maken. Daarnaast hebben we de brug zo ontworpen dat kleur en lichtval de brug minder aanwezig maken in het landschap: de stalen boog is niet spierwit, maar heeft een ijsblauwe kleur. Door de zijvlakken van de boog schuin te plaatsen en de bogen elkaar net niet te laten raken, valt er licht op de zijkant van de bogen en ertussen. Dit samenspel van kleur en de lichtval zorgt ervoor dat de brug een beetje wegvalt tegen de Hollandse luchten. De stalen balk tussen de bogen, waar de trein overheen rijdt, is juist heel donkergrijs gekleurd, bijna zwart. Een donkere balk valt van een afstand gezien weg tegen de achtergrond van bomen.’
Ecopassage onder het knooppunt
Een minder zichtbaar, maar eveneens zorgvuldig ontworpen bouwwerk, is de 50 meter brede ecopassage onder knooppunt Muiderberg. De ecopassage vormt een natuurverbinding tussen het Naardermeer en de Naardertrekvaart. ‘Het is in een knooppunt best ingewikkeld om een ecopassage zo te ontwerpen dat deze natuurlijk oogt in dit landschap’, vertelt Heesen. ‘Dat vereist niet alleen een zorgvuldig ontwerp van het bouwwerk zelf, maar bijvoorbeeld ook een nauwkeurige afstemming over waar verlichtingsmasten komen of waar de spanningskast moet staan die stroom levert aan de matrixborden boven de snelweg.’
Verder in deze serie verhalen:
1. Introductie op traject A1/A6: ‘De ontwerpen dragen bij aan een rustig beeld’
2. Knooppunt Muiderberg en spoorbrug: ‘We helpen automobilisten met kiezen’
3. Fietstunnels kruisen de snelweg : ‘Lichte fietsroutes, die passen in de omgeving’
4. Ruim 30 viaducten : ‘De verschillende viaducten vormen samen één familie’
5. Tweede Hollandse Brug: ‘Moderne versie van de bestaande Hollandse Brug’
6. Knooppunt Diemen Oostzijde: ‘Een betonnen tafel met een laken van asfalt’
7. Brug over het Amsterdam-Rijnkanaal: ‘Nieuwe brug is ondergeschikt gemaakt’
8. Aquaduct Muiden: ‘Aquaduct Vechtzicht respecteert het uitzicht op omgeving’