Begin april wordt de Waterlandseweg, een belangrijke ontsluitingsweg in Almere, ter hoogte van de A6 tien dagen afgesloten. Een afsluiting die best ingrijpend is en naar verwachting ernstige verkeershinder veroorzaakt in en rondom Almere. Wie bepaalt of een weg afgesloten mag worden en worden de consequenties overzien? Kim Pennings en Corrad Goesten, verkeersmanagers van Rijkswaterstaat en Parkway6, vertellen wat er allemaal komt kijken bij een afsluiting van zo’n belangrijke ontsluitingsweg.
‘Er moet veel werk verricht worden aan de zuidkant van de A6 aan de Waterlandseweg. Zo verleggen we de op- en afritten Almere Stad om ruimte te maken voor de extra rijstroken, halen we de tijdelijke keerlus eruit en vervangen we het huidige asfalt en de huidige fundering. Om deze werkzaamheden veilig te kunnen uitvoeren moeten we de Waterlandseweg afsluiten’, aldus Corrad.
Hevige maar korte hinder
Corrad: ‘We zijn eind 2017 gestart met de voorbereidingen voor deze afsluiting. In eerste instantie was het plan deze werkzaamheden op te knippen in verschillende momenten en de Waterlandseweg elke keer een periode geheel of gedeeltelijk af te sluiten. Tijdens de uitwerking constateerden we dat dit veel meer verkeershinder op zou leveren dan wanneer we de weg korter en vaker afsluiten. Kim: ‘Samen met de provincie en gemeente hebben we gekozen voor een tiendaagse afsluiting. Om de verkeershinder zoveel mogelijk te beperken zijn we uitgekomen op een afsluiting van tien dagen met daarin twee weekenden’.
Omleidingen puzzelen
‘En toen zijn we gaan kijken welke omleidingen we in gaan zetten en dat is best een ingewikkelde puzzel’, aldus Kim. ‘We hebben eerst onderzocht hoeveel auto’s gebruik maken van de Waterlandseweg en de op- en afritten die we afsluiten zodat we weten hoeveel auto’s we per dag om moeten leiden’. Deze informatie wordt geregistreerd door lussen in de weg en bij de verkeersregelinstallaties. Zo kan er bijvoorbeeld berekend worden hoeveel auto’s een weg aankan voordat er file ontstaat. Kim: ‘De makkelijkste omleiding vanuit Amsterdam met bestemming Almere Stad is keren bij afrit Almere Buiten West (afrit 6, Tussenring). Maar eerst gaan we na of dit ook haalbaar is. We bekijken hoeveel auto’s er op één rijstrook passen, tussen afrit Almere Stad en afrit Almere Buiten West, zonder file. Dat is 1.800 auto’s per uur. Als we iedereen via deze route zouden omleiden, levert dat 12 kilometer file op. En dat is dus geen optie. Zo bekijken we alle routes en omleidingen en komen we uiteindelijk uit bij de beste opties voor de weggebruikers. Helaas zijn de beste opties ook niet altijd zonder hinder’.
Afstemmen om files te voorkomen
Corrad vult aan: ‘Het afstemmen van omleidingsroutes met gemeente en provincie (wegbeheerders) is van groot belang. De wegbeheerders kennen immers hun eigen weg het beste. Zo was het plan om het verkeer uit Amsterdam richting Almere Stad om te laten rijden via de Hogering. Echter na overleg met de gemeente hebben we dit alternatief op doordeweekse dagen in de spits eruit gehaald. De verkeerslichten op de Hogering zitten in de avondspits al aan hun maximale capaciteit, extra verkeer zou dus files opleveren’. Daarnaast stemmen we de omleidingen af met nood- en hulpdiensten en bus vervoerders. Voor deze partijen is het belangrijk dat zij hun aanrijdtijden en dienstregelingen kunnen halen. In overleg met de busmaatschappijen worden bijvoorbeeld extra pendeldiensten ingezet’.
Gele borden
Als de omleidingen definitief zijn, worden twee weken voor een afsluiting gele vooraankondigingsborden neergezet door Parkway6. Corrad: ‘Met het plaatsen van de vooraankondigings- en omleidingsborden kijken we vanuit het oogpunt van de automobilist. Ver voor de afsluiting proberen we de automobilist met borden een andere keuze te laten maken dan dat hij of zij normaal doet. Maar we houden ook rekening met de automobilist die toch doorrijdt tot het laatste moment, want die neiging hebben veel mensen. Ook daar plaatsen we borden of gebruiken we de digitale borden boven de weg in met mogelijke omleidingsroutes’.
Letters of cijfers?
Duidelijke en korte teksten op de omleidingsborden zijn belangrijk voor automobilisten om snel te kunnen beslissen en niet te gaan twijfelen. Het format staat vast, maar de inhoud moet de aannemer zelf invullen en afstemmen met de wegbeheerders zoals de gemeente Almere. Naast de teksten worden omleidingen weergegeven met cijfers of letters. Corrad: ‘De wegbeheerder heeft vaak een voorkeur. Met Rijkswaterstaat is de afspraak dat we alleen cijfers op de rijksweg gebruiken. Logischerwijs betekent dit dat we op de lokale wegen letters gebruiken. En we proberen logica toe te passen om de automobilist te helpen. De omleiding naar Lelystad duiden we aan met een L en Amsterdam met een A. Ongeveer een week voordat de borden hun werk moeten doen, worden ze omgekeerd op de juiste plek geplaatst. ‘Zo staat alles klaar vanaf het moment dat de omleidingen ingezet moet worden. Op die dag worden de borden omgedraaid zodat alles volgens planning verloopt, ‘ aldus Corrad.
Doorstroming bevorderen
Corrad: ‘Vooraf aan de afsluiting nemen we op locaties waar we hinder verwachten maatregelen om de doorstroming te bevorderen. De gele borden zijn hier voorbeelden van maar we passen bijvoorbeeld ook verkeerslichten aan of plaatsen tekstkarren om meer aandacht te vragen voor de omleiding. Vanaf het moment dat de afsluiting ingaat rijden we dagelijks de omleidingsroutes om het verkeer in de gaten te houden. Mocht het toch onverwacht nog ergens te druk worden dan kunnen we direct bijsturen’. Ook de verkeerscentrale van Rijkswaterstaat kijkt mee. Kim: ‘Onze verkeerscentrale kijkt ook mee via de camera’s op de weg naar onze omleidingsroutes. Zij kunnen bijvoorbeeld de digitale borden boven de weg inzetten of aanpassen. En daarnaast hebben we tijdens de afsluiting regelmatig een evaluatie met gemeente, provincie, aannemer en wegbeheerder’.
Zure appel
Ondanks alle inzet om automobilisten, bewoners en bedrijven te informeren is de verwachting dat het verkeer in en rondom Almere deze tien dagen veel hinder gaat ondervinden. Kim: ‘Daar bereiden wij ons in ieder geval op voor. Met z’n allen proberen we tijdens de afsluiting het verkeer zo goed mogelijk te begeleiden en te laten doorstromen. En dan hebben we natuurlijk ook nog de communicatie die we een aantal weken vooraf uitsturen om de mensen te informeren zoals persberichten, het online bezoekerscentrum, via sociale media, de factsheet en vanAnaarbeter.nl. We moeten even door de zure appel heen bijten maar daarna hebben we weer een mijlpaal bereikt voor de verbreding van de A6′.