De twee noordelijke buizen van de A9 Gaasperdammertunnel richting knooppunt Holendrecht gaan 5 juli open voor het verkeer. Wat betekent deze eerste fase voor weggebruikers? Verkeerspsychologen Hans Vugs en Chantal Merkx geven aan waar je op moet letten. ‘Je hebt weggebruikers die de tunnel dagelijks gebruiken en je hebt er die dat alleen sporadisch doen. Voor iedereen is een nieuwe verkeerssituatie even wennen.’
Iedere fase levert weer een nieuwe situatie op. Je moet dus vaker wennen aan een verandering, benadrukken Hans en Chantal. ‘Dat is vooral zo voor weggebruikers die hier al bekend zijn en op basis van gewoonte en ervaring hun route volgen, vooral in het begin. Na verloop van tijd treedt er gewenning op. Voor een wat minder frequente gebruiker van dit traject duurt het wennen aan de nieuwe situatie langer. En voor automobilisten die bijna nooit over deze weg rijden is er juist geen ‘gewoonte’ op dit traject.’
Rij je over de A9 van knooppunt Diemen naar knooppunt Holendrecht, dan moet je al voor de tunnel een keuze maken. Er is een buis voor doorgaand verkeer en voor lokaal verkeer. Op de terugweg de andere kant op, rij je nog over de huidige A9. Pas in een latere fase gaat ook de tunnel richting knooppunt Diemen open. Op het moment dat dat gebeurt moet je daar ook weer aan wennen.
Blijf bij je keuze
Om weggebruikers goed voor te bereiden op een nieuwe wegsituatie worden verschillende communicatiemiddelen ingezet zoals een animatie met uitleg over de nieuwe situatie. Weggebruikers die met Flitsmeister of Waze rijden attenderen hen over de wijzigingen op de weg. Daarnaast maken we achtergrondverhalen over de wegindeling. Een belangrijke boodschap is, heb je eenmaal een bepaalde richting gekozen, blijf daar dan bij.
We nemen weer het voorbeeld vanaf knooppunt Diemen richting knooppunt Holendrecht. Doorgaand verkeer richting de A9 naar Haarlem, Schiphol en Utrecht neemt de linker tunnelbuis. Lokaal verkeer richting Amsterdam Zuidoost houdt rechts aan. Lokaal verkeer kan vervolgens kiezen om naar de S113, S112 of S111 te rijden. En die keuze moet je al maken voor je de tunnel in rijdt. De afrit begint als het ware veel eerder, eerder dan je zou verwachten. En daar moet je aan wennen volgens Hans en Chantal. Niet alleen als je hier dagelijks rijdt, ook als je nog nooit op de A9 Gaasperdammerweg hebt gereden. Dat betekent dat weggebruikers in het begin wel eens een verkeerde keuze maken. Het is dan belangrijk voor ieders veiligheid om door te rijden en de volgende keer te zorgen dat je tijdig de juiste afrit neemt.
Op- en afritten in de tunnel
Bijzonder aan de A9 Gaasperdammertunnel is dat er halverwege de tunnelbuis voor lokaal verkeer op- en afritten zijn van en naar de S112 Gaasperdam. Zo blijven de bedrijven in Amsterdam Zuidoost bereikbaar.
Wil je afrit 2 naar de S112 Gaasperdam nemen, dan moet dat via de linkerrijstrook in de tunnelbuis voor lokaal verkeer. ‘Dat gaat tegen je gevoel in’, volgens Hans en Chantal, ‘want links uitvoegen komt niet veel in Nederland voor. Lees de blauwe informatieborden boven en aan de kant van de weg goed dan zijn er geen verrassingen. Zo leren vaste gebruikers van de Gaasperdammertunnel hier na een tijdje mee omgaan. Automobilisten die hier niet vaak rijden, zullen langer moeten wennen.’
Inzet communicatie
Er zijn al veel weggebruikers uit Amsterdam Zuidoost en omgeving in de tunnel geweest voor een rondleiding. Zij hebben gezien hoe de op- en afritten ter hoogte van de Gooiseweg eruitzien. Door de inzet van onder andere animaties, nieuwsbrieven en borden langs de weg zorgen we dat de weggebruikers goed op de hoogte zijn van de nieuwe fases met daarbij nieuwe wegsituaties.